باسمه تعالی
قبل از مطالعه متن مصاحبه ابتدا بهتر است بدانیم که ITU یا اتحادیه بین الملل مخابرات چیست و چه وظیفه ای برعهده دارد؟
اتحادیهٔ بینالمللی مخابرات International Telecommunication Union یا ITU یک سازمان بینالمللی وابسته به سازمان ملل متحد است. این اتحادیه دومین اتحادیهٔ قدیمی پس از کمیسیون راین است. این اتحادیه وظیفهٔ قانونگذاری و نیز مدیریت فضای فرکانسی، تدوین استانداردهای تبادل داده و اطلاعات و همچنین کمک به رشد و توسعهٔ ارتباطات در سراسر جهان را بر عهده دارد. مقر این سازمان در ژنو سوئیس است.
الکساندر والت، رئیس خدمات فضایی اتحادیه بینالمللی مخابرات (ITU)، با ITU News در مورد حمایت از پایداری محیط فضایی و مدیریت طیف فرکانس رادیویی باتوجه به افزایش روزافزون ماهواره ها مصاحبه کرد.
تصور کنید یک شرکت می خواهد ۱۰۰۰۰ ماهواره را به مدار پایین زمین یا LEO پرتاب کند.این فرایند به چه صورت است؟
ابتدا آنها باید با سازمان دولتی مسئول که مرجع صدور مجوز در کشورشان است تماس بگیرند و نوعی درخواست برای سیستم ارسال کنند.
پس از تایید سازمان مربوطه برای بهره برداری از سیستم پیشنهادی، سازمان درخواست های فرکانس لازم را مطابق با مفاد معاهده بین المللی حاکم بر استفاده از فرکانس های رادیویی به نام مقررات رادیویی به ITU ارسال می کند.
بنابراین ITU ماهواره ها را قبل از پرتاب به مدار پایین زمین تایید نمی کند؟
ITU به خودی خود ماهواره را تایید نمی کند، اما هماهنگی بین المللی، اطلاع رسانی و ضبط فرکانس های رادیویی ارسال و دریافت شده توسط ماهواره ها را مدیریت می کند.
هر ماهواره حداقل شامل یک جزء فرکانس رادیویی است. بخشی از وظیفه ما کمک به اطمینان از این است که این سیستم های ماهواره ای می توانند در فضای ماورای جو، بدون تداخل با یکدیگر یا سایر سیستم های رادیویی، کار کنند.
نقش ITU در جلوگیری از برخورد ماهواره ها و زباله های فضایی چیست؟
هدف اصلی مقررات رادیویی ITU اجتناب از تداخل مضر رادیویی است. بنابراین ITU فقط به استفاده از فرکانس های رادیویی می پردازد. هیچ جنبه دیگری از اشیاء فیزیکی مانند ماهواره ها را که در فضا قرار می گیرند تنظیم یا مدیریت نمی کند. در داخل سیستم سازمان ملل، چنین موضوعاتی توسط کمیته استفاده صلح آمیز از فضای ماورای جو (COPUOS) مورد بحث قرار می گیرد که دفتر امور فضایی سازمان ملل (UNOOSA) به عنوان دبیرخانه آن عمل می کند.
ITU از کجا وارد فرآیند هماهنگی فرکانس ماهواره ای می شود؟
فرآیند ثبت فرکانس ماهوارهای ITU مکانیزمی است که به موجب آن یک کشور عضو ITU توضیحاتی را ارسال میکند که نشاندهنده فرکانسهای رادیویی اپراتورهای ماهوارهای آن برای استفاده در یک پروژه است. سپس دفتر ارتباطات رادیویی ITU بررسی میکند که آیا این توضیحات با مقررات رادیویی مطابقت دارد، همچنین استفاده از فرکانسهای رادیویی را در فضای ماورای جو حاکم میکند.
ITU دارای یک ثبت فرکانس بین المللی اصلی (MIFR) است که شامل تمام تخصیص فرکانس رادیویی مورد استفاده در فضا است.
هر زمان که کشورهای عضو،استفاده برنامه ریزی شده خود از فرکانس های رادیویی را برای شبکه های ماهواره ای ثبت کنند دفتر ارتباطات رادیویی توضیحات و یافته های آن را منتشر می کند تا سایر کشورهای عضو ITU بتوانند به آنها مراجعه کنند.
چرا سایر کشورهای عضو ممکن است نیاز به ارجاع پرونده های ماهواره ای داشته باشند؟
سایر کشورهای عضو ممکن است نگران این باشند که پروژه ماهوارهای پیشنهادی میتواند باعث تداخل مضر در سیستمهای موجود آنها شود از جمله مواردی که فقط به عنوان طرحهایی به ITU ارائه شدهاند. در هر صورت آنها با کشور عضو ITU تماس می گیرند تا راه حل های فنی را به صورت دوجانبه مورد بحث و بررسی قرار دهند و اطمینانی حاصل شود که هر دو سیستم می توانند بدون تداخل با یکدیگر وجود داشته باشند.
در طول چنین گفتگوهای دوجانبه، هر دو طرف باید تمام تلاش ممکن را برای غلبه بر مشکلات، به نحوی که مورد قبول طرف های مربوطه باشد، انجام دهند.
آیا منصفانه است که بگوییم مجوز و تأیید ماهواره،تحت اختیارات کشورهای عضو است؟
بله.این کشورهای عضو ITU هستند که به سیستمهای ماهوارهای مجوز میدهند تا اطمینان حاصل شود که اپراتورهای ماهوارهای از قوانین و شرایط مندرج در مقررات رادیویی پیروی میکنند و از نتایج بحثهای دوجانبه فوقالذکر تبعیت میکنند. آنها همچنین ممکن است قوانین داخلی و اضافی را تحمیل کنند که با مقررات رادیویی، که هر کشور عضو به آن ملزم است، مغایرت نداشته باشد.
آیا کشورها می توانند طیفی را برای ماهواره ها در LEO رزرو کنند، بدون اینکه واقعاً از آن استفاده کنند؟
به این فرکانسهای رادیویی «انبارداری» گفته میشود. این بدان معنی است که موجودیت های طیف و منابع مداری مرتبط را ذخیره می کنند، اما ممکن است به استفاده از آنها ادامه ندهند. نهاد رزرو کننده می تواند از این طریق از سایر طرف ها از استفاده از منابعی که همه کشورهای عضو باید به آنها دسترسی عادلانه داشته باشند، جلوگیری کند.
برای جلوگیری از این امر، فایل های ماهواره ای باید در یک بازه زمانی مشخص – هفت سال از تاریخ دریافت درخواست – استفاده شوند. در غیر این صورت اعتبار آنها منقضی می شود.
اقدام دیگری با هدف جلوگیری از انبارداری طیف فرکانس رادیویی توسط کشورهای عضو ITU در کنفرانس جهانی ارتباطات رادیویی ۲۰۱۹ تصویب شد. این یک فرآیند مبتنی بر نقطه عطف است که به موجب آن سیستمهای ماهوارهای غیرزمین ثابت باید ۱۰ درصد از صورت فلکی خود را ظرف دو سال پس از پایان دوره نظارتی فعلی برای استفاده، ۵۰ درصد در عرض پنج سال مستقر کنند و سپس استقرار را تکمیل کنند در عرض هفت سال.
آیا میتوان انتظار داشت که مدارهای LEO یا دیگر ماهوارهها در کنفرانس جهانی ارتباطات رادیویی در سال ۲۰۲۳ ظاهر شوند؟
چندین دستور کار مرتبط با ماهواره ها وجود دارد که WRC-23 آنها را در نظر خواهد گرفت، از جمله:
۱) مطالعه و توسعه اقدامات فنی، عملیاتی و نظارتی، در صورت لزوم، برای تسهیل استفاده از باندهای فرکانسی ۱۷.۷-۱۸.۶ گیگاهرتز (گیگاهرتز)، ۱۸.۸-۱۹.۳ گیگاهرتز، و ۱۹.۷-۲۰.۲ گیگاهرتز برای انتقال از فضا به زمین، و ۲۷.۵- ۲۹.۱ گیگاهرتز و ۲۹.۵ تا ۳۰ گیگاهرتز برای انتقال زمین به فضا، توسط ایستگاههای زمینی سرویس ماهوارهای ثابت ، در حالی که حفاظت مناسب از خدمات موجود در آن باندهای فرکانسی را تضمین میکند.
۲) تعیین و انجام بر اساس مطالعات بخش ارتباطات رادیویی ITU (ITU-R)، اقدامات نظارتی مناسب برای پیوندهای بین ماهوارهای در باندهای فرکانسی خاص یا بخشهایی از آنها، با افزودن تخصیص خدمات بین ماهوارهای در صورت لزوم.
۳) در نظر گرفتن مطالعات مربوط به نیازهای طیف، خدمات ماهواره ای سیار، برای توسعه آینده سیستم های ماهواره ای سیار با باند باریک.
همچنین یک دستور کار وجود دارد که بر اساس آن کنفرانس تغییرات احتمالی را در رویههای انتشار، هماهنگی، اطلاعرسانی و ضبط قبلی برای تخصیص فرکانس مربوط به شبکههای ماهوارهای بررسی خواهد کرد.
WRC-23 آینده محوری خواهد بود. این امر تسهیل مداوم استفاده منطقی، کارآمد و اقتصادی از فرکانسهای رادیویی و هر مدار مرتبط، از جمله LEO را تضمین خواهد کرد.