تعداد ماهواره ها روز به روز افزایش مییابد و باتوجه به اینکه دولتها اقدامات احتیاطی را انجام میدهند اما این احتمال وجود دارد که با افزایش تعداد ماهوارهها خطر تصادفات نیز بیشتر شود. حال اگر فرضا ماهوارهها باهم تصادف کردند چه میشود؟ آیا ضوابط و مقرراتی وجود دارد تا از آنها حمایت کند؟
کنوانسیون مربوط به مسئولیت بینالمللی در مورد خسارت ناشی از اشیاء فضایی ۱۹۷۲
دولت هایی که عضو این کنوانسیون هستند، با درک منافع مشترک بشریت در کاوش و بهرهبرداری از فضای ماورای جو برای اهداف صلحآمیز، با توجه به معاهده اصول حاکم بر فعالیتهای دولتها در کاوش و بهرهبرداری از فضای ماورای جو، شامل ماه و سایر اجرام آسمانی، با در نظر گرفتن این واقعیت که با وجود اقدامات احتیاطی که توسط دولتها و سازمانهای بینالمللی در پرتاب اشیاء فضایی انجام میپذیرد، این اشیاء ممکن است در مواردی موجب خساراتی گردند، پس به این نتیجه رسیدند نیاز به وضع قواعد و رویههای بین المللی درخصوص اینگونه خسارات و تضمین پرداخت فوری غرامت بر طبق شرایط این کنوانسیون است. این قواعد و آیینها موجب تقویت همکاری های بین المللی در حوزه کاوش و بهره برداری از فضای ماورای جو برای اهداف صلح آمیز میشود.
حال با ذکر یک مثال به تشریح برخی از مادهها میپردازیم:
فرض کنید ماهواره دولت الف دراثر خطایی که مرتکب شدند با ماهواره کشور ب برخورد کرده که در اثر این برخورد ماهواره ها آسیب میبینند و زباله های فضایی بسیاری تولید میشود. دولت ب یا اشخاص حقیقی و حقوقی آن دولت میتواند یک مطالبه برای جبران خسارت درمدت یکسال از تاریخ وقوع خسارت یا شناسایی دولت الف که مسئول آن حادثه است ارائه نماید و درخواست غرامت کند. این درخواست برای مطالبه خسارت از دولت الف باید از طریق روش های دیپلماتیک ارائه گردد. حالا اگر دولت الف با دولت ب رابطه سیاسی نداشته باشد، دولت مزبور می تواند از طریق دولت ثالثی از دولت الف درخواست مطالبه خسارت کند یا از دولت ثالث بخواهد که نماینده منافع آن دولت براساس این کنوانسیون (کنوانسیون مسئولیت ۱۹۷۲) باشد. همچنین دولت ب میتواند درخواست خود را از طریق دبیرکل سازمان ملل متحد ارائه نماید، مشروط بر اینکه دولتخواهان ب و دولت الف هر دو عضو سازمان ملل باشند.
البته باید درنظر بگیریم که اثبات اینکه تصادف در اثر خطای دولت الف بوده دشوار است.