به مناسبت پرتاب ماهوارهبر سیمرغ مصاحبهای در باب پروژه ماهواره امید با جناب آقای دکتر حسین شهرابی فراهانی، مدیر پروژهی ماهواره ملی امید، انجام دادیم. در ادامه صحبتهای ایشان را نقل میکنیم:
پروژه ماهواره ملی امید چه سالی انجام شد و ماموریت آن چه بود؟
پروژه ماهواره ملی امید از سال ۱۳۸۵ شروع شد، این پروژه بعد از پرتاب ماهواره سینا جدیترین پروژه فضایی صاایران بود و با منابع داخلی خود صاایران این پروژه کلید خورد. شروع پروژه و پرتاب آن کمتر از سه سال طول کشید. ماهواره امید در سال ۱۳۸۷ پرتاب شد.
ماموریتهای پروژهی ماهوارهی امید به دو دسته تقسیم میشدند: ماموریت محصولی و ماموریت فرآیندی
ماموریت محصولی:
اولین مأموریت ماهواره این بود که بتواند عملکرد ماهوارهبر بومی را صحهگذاری کند. ماموریت دیگر این بود که یک سامانه حداقلی فضایی را بسازیم که اولاً این سامانه بتواند اطلاعات سلامت خود را به زمین مخابره کند (ارسال تلهمتری) و دوماً بتواند فرامین ارسالی از زمین را دریافت و اجرا کند (تلهکامند) و در نهایت اینکه بتوانیم در طول عمر ماهواره این فرایند را (دریافت تلهمتری و ارسال فرمان) تکرار کنیم.
ماموریت فرایندی:
در فرآیند اجرای پروژه ماهواره ملی امید، هدف این بود که بستری برای تعامل فنی بین تیم سازنده ماهواره و تیم سازنده پرتابگر ایجاد شود و طی این تعامل باید بر مبنای قیود پرتابگر، ماهواره ساخته میشد و همچنین نیازمندیهای لازم ماهواره در فرآیند توسعه پرتابگر و سایت پرتاب دیده میشد.
هدف بعدی و گستردهتر ما طی ماموریت فرآیندی، ایجاد بستری عملیاتی برای طراحی تا پرتاب ماهواره (طراحی مفهومی، ساخت و تست) به عنوان تأمینکنندههای داخلی بود. خیلیها اعتقاد داشتند تمام این فرآیندها باید منحصرا داخل صاایران شکل بگیرد درحالی که حداقل خیلی از این بسترها در داخل کشور به صورت بالقوه فراهم بود و فقط کافی بود با هدف یک پروژه فضایی بالفعل گردد. از طرفی فرهنگ سازمانی، فرهنگ ایدهآلی نبود. شرکتها تجربه کافی نداشتند و در نتیجه به مناقصه گذاشتن یک محصول هم به دلیل کافی نبودن تعداد شرکتها امکانپذیر نبود.
میزان موفقیت پروژه ماهواره امید
الف) نتیجه محصولی
معیارهای حداکثری و حداقلی در اهداف تعریف شده بود که هدف حداقلی تزریق درست ماهواره در مدار بود و البته این هدف برای تیم ماهوارهبر و ماهواره متفاوت بود. نتیجه حداقلی برای تیم ماهوارهبر در این بود که بتواند به سرعت و ارتفاع لازم برای جدایش ماهواره برسد.
از نظر تیم ماهواره هم موفقیت حداقلی این بود که ماهواره حداقل یک بار، به دور زمین بچرخد و سیگنال سلامت دریافت شود. سیگنالی که در رد اول مداری به فاصله یک ساعت و نیم بعد از جدایش از ماهوارهبر باید دریافت میشد تا تیم ماهوارهساز را متقاعد نماید که تزریق ماهواره در مدار، به درستی انجام شده است.
و اما موفقیت حداکثری این بود که هم بتوانیم دادهها و اطلاعات سلامت ماهواره را دریافت کنیم و هم بعد از دریافت دادهها، بتوانیم به ماهواره فرمان هم بدهیم که به فضل الهی ما توانستیم به نتیجه حداکثری از این پروژه برسیم.
ماهواره با موفقیت در مدار قرار گرفت، و در رد اول ما سیگنال سلامت ماهواره را از ایستگاه مستقر در سوریه دریافت کردیم و در گام حداکثری ما توانستیم در ردهای مختلف مداری، داده دریافت کنیم و فرامین مختلفی را از فرمانهای ساده تا فرامین پیچیده)به ماهواره بدهیم و نتیجه اجرای موفق آن را در قالب تلهمتری از ماهواره صحهگذاری کنیم.
در طراحی سامانه انرژی ماهواره، عمر ۲۱ روز دیده شده بود که الحمدلله حتی تا روز ۲۰ام هم گزارش دریافت سیگنال از ماهواره داشتیم.
نتیجه این که ماهواره ملی امید در حداکثر معیار موفقیت، موفق شد.